Մեր կյանքում լինում են այնպիսի իրավիճակներ, երբ մի պահ այլևս չենք կարողանում կառավարել ինքներս մեզ և բարկանում ենք։ Բարկության առիթը պարտադիր չէ, որ ինչ-որ մի մեծ իրադարձություն լինի․ մեզ կարող են բարկացնել անգամ ամենաչնչին երևույթները։ Սակայն արդյո՞ք նման պահերին հասկանում ու գիտակցում ենք, որ մեղք ենք գործում։

Գուցե քչերին է հայտնի, սակայն բարկությունը յոթ մահացու մեղքերից մեկն է: Աստվածաշնչում էլ առաջինն այս մեղքը գործեց Կայենը՝ իր եղբոր՝ Աբելի նկատմամբ։ Թե ինչի արժանացավ նա Աստծուց, հայտնի է բոլորին։ Բարկությունը քրիստոնյայի համար համարվում է մահացու մեղք, եթե չի քավվում ապաշխարությամբ։ Բարկությունն այն մեղքն է, որ ամեն անգամ զրկում է մարդուն առողջ դատողությունից: «Բարկացած մարդը չի ճանաչում ճշմարտությունը»,- գրում է սուրբ Հովհան Մանդակունին։

Բարկությունը մեզ քայքայում է ներսից, այն կարծես մի զենք է, որը մեր իսկ կողմից ուղղված է մեր դեմ։ Բարկությամբ մարդ կորցնում է Աստծո պատկերը: Լեռան քարոզում բարկության մասին ուսուցանելիս Քրիստոս ասում է, որ ոչ միայն մարդասպանն է դատապարտվելու, այլ նաև «ով անտեղի բարկանա իր եղբոր վրա, դատաստանի կենթարկվի» (Մատթեոս 5։22):

Անչափ կարևոր է, թե ինչին է ուղղված մեր բարկությունը։ Զարմանալի կարող է թվալ, սակայն ըստ եկեղեցու հայրերի՝ կա նաև արդար բարկություն, որը ներելի է, այն է՝ նախանձախնդրություն կամ բարկություն Աստծո փառքի համար: Ուստի՝ բարկությունը կարող է նաև լինել արդարացի։

Արդարացի բարկության օրինակ է Աստվածաշնչում տեղ գտած այն հատվածը, երբ Քրիստոս բարկացավ և տաճարից դուրս հանեց առևտրականներին: Այդ բարկությունը միտված չէր կործանելու բարին, այլ հանուն սրբության պահպանման էր։ Սակայն խոստովանենք, որ մեր բարկությունը միշտ չէ, որ ուղղված է սրբությունների պահպանմանը։ Մենք առավել շատ հակված ենք բարկանալ ինչ-որ չնչին պատճառներով, որոշ դեպքերում նույնիսկ՝ առանց պատճառի։

Բարկացած մարդն ակամայից սկսում է դատել, ինչը նույնպես մեղք է։ Այդպիսով նա ընկնում է մի անվերջանակի շղթայի մեջ, ուր մեղքից ծնվում է նոր մեղք։ Այդպիսով էլ ավելի է բարդանում ճշմարտության ճանապարհի որոնումը։ Բարկությունը ողջունելի չէ, մեղք է, «որովհետև Աստված ոչ թե խռովության Աստված է, այլ խաղաղության» (Ա Կորնթացիս 14։33)։ Չկա մեկը, որ ազատ լինի բարկությունից։ Սակայն բարկությունից հնարավոր է խուսափել՝ շարունակ ձգտելով դեպի Լույսը, բարին։ Բարկությունից խուսափելը յուրաքանչյուրիս ընտրություն է։ Բարկության հակադիր առաքինությունն է հեզությունը, որ ծնվում է խոնարհությունից։ Այն գտնելու ճանապարհը սովորեցնում է Փրկիչը․ «Սովորե՛ք ինձնից, որ հեզ եմ և սրտով խոնարհ, և ձեզ համար հանգիստ կգտնեք, որովհետև իմ լուծը քաղցր է, և իմ բեռը՝ թեթև» (Մատթեոս 11։29-30): Հեզությունն առաքինություն է, բարիք և հարստություն, որն ունեցողին Քրիստոս երանի տվեց` ասելով, որ «նրանք երկիրը կժառանգեն» (Մատթեոս 5:5):

Պատրաստեց

Վիկտորյա ՄԱՐԿՈՍՅԱՆԸ